خوردن غذاي زيادي كه حاوي مقادير زيادي از چربي است، موجب افزايش سطح كلسترول LDL خون مي‌شود. به اين حالت، كلسترول بالا گفته مي‌شود.
كلسترول ماده‌اي مومي‌شكل و چربي‌مانند است كه در كبد توليد مي‌شود. كلسترول براي شكل‌گيري غشاي سلولي، ويتامين D و بعضي از هورمون‌ها، حياتي است؛ اما بالارفتن سطح كلسترول بد خون موجب بروز مشكلاتي جدي مانند حمله قلبي و سكته مغزي مي‌شود و حتي تأثير قابل توجهي روي كيفيت زندگي ما دارد. در اين مطلب از مجله دلتا همراه ما باشيد تا شما را با علائم كلسترول بالا و عوارض آن آشنا كنيم.
علائم كلسترول بالا
كلسترول بالا معمولا علائم خاصي ندارد و در بيشتر موارد موجب بروز مشكلات اورژانسي مي‌شود. براي نمونه، حمله قلبي يا سكته مغزي در نتيجه آسيب ناشي از كلسترول بالا ايجاد مي‌شود.
اين مشكلات معمولا زماني رخ مي‌دهند كه كلسترول بالا منجر به شكل‌گيري پلاك در شريان‌ها شده است. پلاك مي‌تواند موجب باريك و تنگ‌شدن شريان‌ها شود و درنتيجه خون كمتري از ميان شريان‌ها عبور مي‌كند. شكل‌گيري پلاك، تركيب پوشش داخلي شريان‌ها را تغيير مي‌دهد. اين مسئله مي‌تواند به عوارضي جدي منجر شود.
تنها راه تشخيص كلسترول بالا، انجام آزمايش خون است. زماني كلسترول خون شما بالاست كه مجموع كلسترول شما بالاي ۲۴۰ ميلي‌گرم در دسي‌ليتر (mg/dL) باشد. پس از ۲۰ سالگي از پزشك خود بخواهيد كه براي شما آزمايش كلسترول را انجام دهد. بايد اين آزمايش را هر ۴ تا ۶ سال يكبار تكرار كنيد.
اگر سابقه خانوادگي كلسترول بالا داشته باشيد يا عوامل خطر زير را نشان دهيد، پزشك به شما پيشنهاد مي‌دهد كه آزمايش كلسترول خون خود را در فواصل زماني كوتاه‌تري تكرار كنيد.
- فشار خون بالا
- اضافه وزن
- مصرف دخانيات
- شرايط ژنتيكي: گاهي كلسترول بالا به دليل عوامل ژنتيكي است و ازطريق ژن‌ها به فرد منتقل مي‌شود. اين حالت از كلسترول بالا، «هايپركلسترولمي خانوادگي» (familial hypercholesterolemia) نام دارد. سطح كلسترول خون افرادي كه اين مشكل را دارند، ۳۰۰ ميلي‌گرم در دسي‌ليتر يا بالاتر است. ممكن است كه اين افراد به «زانتانوم» (xanthoma) دچار شوند. «زانتانوم» به‌صورت تكه‌اي زرد رنگ روي پوست يا توده اي زير پوست ظاهر مي‌شود.
خطرات و عوارض كلسترول بالا
۱. بيماري عروق كرونري قلبي
علائم بيماري قلبي در زنان و مردان متفاوت است؛ ولي بيماري قلبي همچنان قاتل شماره يك هر دو جنسيت در بسياري از كشورهاي جهان است. رايج‌ترين علائم بيماري قلبي عبارتست از:
- آنژين، درد قفسه سينه
- حالت تهوع
- خستگي شديد
- تنگي نفس
- درد گردن، فك، بالاي شكم يا پشت
- بي‌حسي يا احساس سرما در دست‌ها و پاها
۲. سكته مغزي
گاهي تشكيل پلاك ناشي از كلسترول بالا فرد را درمعرض خطر جدي كاهش يا قطع خون‌رساني به بخش مهمي از مغز قرار مي‌دهد و فرد دچار سكته مغزي مي‌شود.
سكته مغزي وضعيت پزشكي اورژانسي است. وقتي شما يا هر كسي كه مي‌شناسيد علائم سكته مغزي را تجربه مي‌كند، بايد سريع عمل كنيد و فورا به مراكز پزشكي مراجعه كنيد. اين علائم عبارت است از:
- از دست‌دادن ناگهاني تعادل و هماهنگي؛
- سرگيجه ناگهاني؛
- عدم تقارن چهره (آويزان شدن پلك يا دهان در يك طرف صورت)؛
- ناتواني در حركت، به‌ويژه اگر فقط يك سمت بدن را تحت تأثير قرار داده باشد؛
- گيجي؛
- نامفهوم و بريده‌بريده صحبت‌كردن؛
- احساس بي‌حسي در صورت، دست يا پا، به‌ويژه اگر در يك طرف بدن باشد؛
- تاري ديد، سياهي ديد يا دوبيني؛
- سردرد شديد و ناگهاني.
۳. حمله قلبي
گاهي شريان‌هايي كه خون قلب را تأمين مي‌كنند، به‌دليل ايجاد پلاك به آرامي تنگ مي‌شوند. اين فرايند كه به آن گرفتگي رگ قلب يا آترواسكلروز، سخت‌شدن شاهرگ‌ها يا تصلب شرايين (atherosclerosis) گفته مي‌شود، به آرامي و درطول زمان رخ مي‌دهد و هيچ نشانه‌اي ندارد. درنهايت ممكن است كه يك تكه از پلاك جدا شود و زماني‌كه اين اتفاق رخ مي‌دهد، اطراف آن پلاك لخته خون شكل مي‌گيرد. اين مسئله موجب مسدودشدن جريان خون به عضله‌ي قلب و جلوگيري از رسيدن اكسيژن و مواد مغذي به آن مي‌شود.
همچنين بخوانيد:
۱۱ ماده غذايي معجزه‌آسا براي كاهش چربي خون
از خوردن آلبالو خشكه غافل نشويد!
عوارض دود سيگار براي اطرافيان و افراد غيرسيگاري چيست؟
با مجله سلامتي دلتا همراه باشيد